Older blog entries for pusakat (starting at number 25)

Jerome Gotangco wrote recently in his blog that he's translating Jokosher into Tagalog (and later Filipino) using Rosetta.

This is a good track to take if you are interested in getting more applications translated into your language of choice.

Choose an application that you like using, use often, and that you are familiar with.
Work on translating the interface of that application. It will involve some studying because a haphazard translation will indeed look funny.

Choose an application with a workable number of messages to translate. This will make your target of translating it more attainable. Otherwise, it will be a daunting task. Set aside time to work on translating a handful of messages everyday maybe.

Using Rosetta to leverage team translation is useful. The web-based interface makes it simple for anyone who is interested in contributing translation work to get involved. It helps make everyone else on the team aware of what others have contributed in the translations.

However, set some objectives for yourself before you start translating. This will help temper your self-criticism of your translation. Remember that translating free and open source programs is slightly different from translating a book or a poem in that f/oss programs usually get updated a lot, thus, you may have to work on updates of your translations from time to time. This means that your translation work is not set in stone. You are free to revise and improve your translation, in much the same way that the program itself is being developed. Your translation can also be the basis for other translators work.

Review the results of your translation if you can, by downloading the .po file and compiling it and then running the program with your locale set up properly. You will be able to see if your translation works only when you run the program in your language. Otherwise, you will be beset with strings that do not make sense because they were translated without understanding the context that they appear in.

By the way, our friends who helped translate Mandrake Linux to Tagalog/Filipino did a fairly good job translating XMMS. It wasn't a perfect 100% translation, but it is pretty close. Kudos to Arys and Renoir Deloso for their translation.

Nagpadala ako ng wishlist bugreport (Bug#383039) para sa Tagalog translation file ng samba. May 31 na naisalin akong mensahe para sa samba.

Ang Tagalog ay 100% na sa una, pangalawa at pang-apat na antas kapag natanggap na ang talaksang ito. Sa pangatlong antas, kailangan kong maisalin ang xserver-xorg na may 134 na mensahe, 13 na ang naisalin ko, 120 pa ang kailangang maisalin.

Makikita ang mga estadistika sa http://d-i.alioth.debian.org/l10n-stats, at sa http://tl.linux.org.ph/tl.stats.txt

Natapos ko ang pagsulong ng update ng shadow. Ipinadala ko ito kaagad kay Tomasz, bagamat medyo huli na dahil nakapag-release na siya ng bagong bersiyon ng shadow.

May mga programa katulad nito na ginagamit ng lahat ng pamudmod ng Linux at kung hindi ako nagkakamali, may mga ibang F/OSS na OS na gumagamit din nito. Sinisikap kong maisalin ang mga ito dahil mas-malawak ang sakop ng makikinabang sa ginagawa ko.

Medyo low-level ang ibang mga programa, pero sila ang lamang-loob ng sistema. Gamit ang mga ito ng halos lahat, kahit hindi nila alam. Kaya't kabilang ang mga ito kadalasan sa system software.

Halimbawa na lamang nito ang programang "passwd", na siyang bahagi ng shadow. Lahat ng gumagamit ng sistema ay minsan sa kanilang buhay ay magpapalit ng kanilang kontrasenyas, o sa paglikha pa lamang ng kanilang account ay gagamitin ng tagapamahala ang mga kabilang na mga programa sa shadow upang maluklok ang account na maayos.

Mayroon bang pamudmod ng Linux na hindi gumagamit ng shadow?

Sa gawaing pagsasalin, napakahalaga ng DIKSIYONARYO. Kahit isa lamang na diksiyonaryo ang gamit niyo, nakakatulong ito. Mas-mabuti kung higit pa dito ang bilang ng inyong magagamit.

Inirerekomenda ko na gamitin ang UP Diksiyonaryong Filipino dahil ito ay hindi limitado sa Tagalog lamang. Dahil ang layuning malawakan ay maisalin ang F/OSS sa wikang Filipino, isa itong malaking hakbang patungo dito.

Sa pagsusuri ng mga salitang ginagamit sa naisalin na, ang diksiyonaryo ay nakakatulong na mahimay ang mga salitang hindi wasto ang paggamit, mga salitang gawa-gawa lamang, mga salitang may mas-mahusay na gamitin, at iba pang gabay sa pagsalin.

Sa pag-gamit niyo ng mga software na may salin na sa Tagalog, kung may mapuna kayo na mali o maitutugmang pagsalin, magpadala lamang ng inyong mga komento sa pamamagitan ng email sa debian-tl@banwa.upm.edu.ph.

Kamakailan lang ay nasubukan kong ipatakbo ang Ubuntu Dapper installer sa qemu. Dahil may opsiyon ito na magluklok na gamit ang wikang Tagalog, tiningnan ko kung maayos ang pagkakasalin. Hindi na kagulat-gulat na gumamit ng software na may Tagalog o Filipino na mga mensahe. Ngunit mas lalo na itong mapapahusay kung sisikapin na isulong ang pagsasalin, suriin ang mga naisalin na, magbigay puri o puna tungkol sa mga pagsasalin.

Magsusulat muli ako tungkol dito sa ibang pagkakataon.

Pinag-iisipan ko kung mag-uupgrade na ako mula Breezy patungong Dapper sa iBook G4 na gamit ko ngayon. Ngunit may ilang mga balakid sa pagsulong nito.

Unang-una, walang mabigat na dahilan para mag-upgrade. Maayos naman ang takbo ng Breezy sa iBook ko, at wala naman akong kakulangan na nakikita dito. Siguro kung may mapansin akong panibagong software na talagang kailangan ko na mayroon sa Dapper na wala sa Breezy ay may timbang ito sa pag-upgrade.

Bukod dito, matagal masyado para sa akin na mag-upgrade mula dito sa bahay dahil naka-dialup lang ako. Bihira na nga akong madayo sa opisina kung saan may 4Mbps link akong magagamit, at sa mga pagkakataong iyon, wala akong panahon na mag-upgrade. Nauubos ang oras ko sa trabaho, meeting at walang panahon akong naiuukol sa pag-upgrade.

Mayroon ba kayong naisip na katwiran para mag-upgrade na ako?

Natapos ko ang pagsalin ng tasksel sa Debian, at siguro ay susulong muli ang ranggo ng TL sa http://d-i.alioth.debian.org/l10n-stats/translation-status.html.

Kumpleto na ang salin sa unang antas, at siguro, sa pagbasa ninyo nito, ay kumpleto na rin ang salin sa pangalawang antas.

Tiningnan ko ang pangatlong antas at HAY!!! may dalawang pakete sa antas na ito na hindi pa naisasalin!

Hmmm... teka... naumpisahan ko na ang pagsalin ng xserver-xorg ngunit nahinto ito sa 5 lamang na naisalin at 156 na hindi pa naisalin na mga mensahe.

Nagpadala ako ng update ng salin ko ng menu-sections at tinanggap ito bilang Bug#382337.

May isang malabong salin sa d-i at nag-update ako nito. Kumpleto na muli ang d-i tl.

Binabalikan ko ang pagsalin ng dpkg. Sa ngayon ay may 673 na naisalin na, 116 na malabo ang pagkasalin, at 127 na hindi pa naisalin na mga mensahe.

Maliban sa may ibang malaking gawain ako ngayon, balak kong matapos ang pagsalin nito ngayong araw. Kung may oras mamaya ay gagawin ko din ang pagsusuri nito at ng d-i.

Mabusisi talaga ang pagsasalin, ngunit ang kinalalabasan nito ay unti-unting pagsulong ng pagsalin sa kabuuan ng Malayang Software.

Titignan kong muli ang launchpad at baka mailipat ko ang mga bagong salin na mga bahagi ng gnome.

<u>update:</u> hindi ako nagkaroon ng sapat na panahon para sa pagsalin. kailangan ma-update ang mga salin na gumamit ng salitang "opsyon" dahil wala nito. dapat gamitin ang "opsiyon".

Nakapagsalin ako ng 15 malabong salin sa d-i at walang naiwan na hindi pa naisalin. Sa kabuuan, may 1505 na mensahe sa d-i na naisalin sa Tagalog/Filipino.

Inaayos ko ang salin ng shadow, pero kailangan kong mabasa uli ang natapos na para maalala ko ang ginamit kong mga salita para sa ilang mga bagay.

Nag-update ako ng ~50 na salin sa debian-installer. Naghahanda akong basahin ang mga salin sa launchpad upang mailipat sa CVS ng gnome upstream at sabay nito ay balak kong magsulat ng mga kasangkapan upang mapadali ang gawaing ito.

Matagal na akong hindi nakapagsulat tungkol sa mga ginagawa ko na may kinalaman sa Debian/Ubuntu GNU/Linux.

Kasalukuyan kong pinag-iisipan kung isusulong ko ang Ubuntu Breezy Badger patungo sa Ubuntu Dapper Drake sa ginagamit kong iBook G4 na ito. Dahil sa kakulangan sa panahon na makipagsabayan sa mga mga pagbabagong nagaganap sa mundo ng Ubuntu ay nagdadalawang-isip ako na mag-upgrade. Sa halip, pinag-iisipan ko pa nga kung papalitan ko ng Debian etch ang nakaluklok na sa iBook na ito.

Sanay na din kasi ako na Ubuntu ang gamit ko sa iBook, at bihirang-bihira kong magamit ang sariling OS nito. Maganda naman ang Mac OS X, kung ako ang tatanungin. Subalit, mas-maganda ang karanasan ko na maging ano pa man ang ginagamit kong makina ay pareho ang OS na gamit ko.

Sa aking opisina, iilan lang ang makinang nagagamit ko na hindi Debian GNU/Linux ang nakaluklok na OS. Wala akong ginagamit na makina na may OS na galing sa Microsoft maliban lamang sa malimit na pag-print sa labas, na maaari ko rin naman sanang gawin mula sa makina ko pero wala ako sa opisina.

Ang kaisa-isang gawain sa bahay na nangangailangan na gumamit ang anak ko ng OS mula sa Microsoft ay upang makapaglaro. Ang ibang mga gawain namin ay nagagawa na lahat sa GNU/Linux.